Manchester posiada historię społecznych reformatorów, która nie dorównuje żadnemu innemu miastu na świecie. Jednym z najlepiej znanych i najbardziej kochanych z nich jest Elizabeth Gaskell, utalentowana powieściopisarka i orędowniczka mas pracujących.Podstawowe dane:
• urodzona: London, 29 września 1810
• zmarła: Holybourne, Hampshire, 12 listopada 1865
• napisała 11 powieści, w tym “North and South”, “Mary Barton” i “Wives and Daughters”
• dzieci: jeden syn i cztery córki.
Gaskell urodziła się w Londynie w 1810 w rodzinie pastora unitariańskiego. Była wychowywana w Knutsford przez ciotkę [jej matka zmarła, gdy Elizabeth miała kilka miesięcy], poślubiła Williama Gaskell (także pastora kościoła unitariańskiego) i osiedliła się w Manchesterze, ze względu na macierzyństwo i obowiązki wobec kościoła. Jednak wszystko się zmieniło z chwilą śmierci jej jedynego syna. Jako unitarianka wierzyła w edukację dla wszystkich i zaczęła się identyfikować z biednymi i pragnęła opisać trudy ich życia. Zaczęła więc pisać.
Jej pierwsza powieść „Mary Barton” opowiada historię robotniczej rodziny, której ojciec, rozgoryczony sytuacją robotników i biedą, nienawidzący swego pracodawcy, zostaje zmuszony do morderstwa w imieniu związku. To był szokujący opis warunków życia biedoty w Manchesterze, zajął on tyle miejsca w samej książce, że kiedy powieść została opublikowana w 1848 roku (w okresie społecznych zmian - głodu w Irlandii, zniesienia prawa zwyczajowego i wprowadzenia prawodawstwa związanego z kwestiami zdrowia publicznego), pisarka zdobyła pochwałę takich postaci, jak Charles Dickens i Thomas Carlyle.
Zrobiła takie wrażenie na Dickensie, że zaprosił ją do współpracy przy jego czasopiśmie „Household Words”, w którym została opublikowana w 1853 roku następna jej większa powieść „Cranford”. Opisuje ona jej dziewczęce lata w Knutsford i wysiłki mieszkańców miasteczka, by zachowywać pozory.
Ta twórczość przyniosła jej sławę i przyjaciół, takich jak Charlotte Bronte, której biografię napisała po śmierci Charlotte w 1855 roku. W tym samym roku została opublikowana powieść Gaskell „North and South”. To jej ostatnie dzieło skupione na kwestii społecznej. Akcja została umiejscowiona w Manchesterze (powieściowym Milton). Porusza w niej pisarka kwestię statusu społecznego i spraw finansowych, a fabuła jest historią miłości pomiędzy wysiedloną z rolniczego Południa Anglii i tym samej zubożałą Margaret Hale a zamożnym fabrykantem z Północy, Johnem Thorntonem.
Chociaż nigdy później nie napisała tak otwarcie o walce klas, ta kwestia pozostawała w jej głowie. Jej ostatnia i najdłuższa powieść „Wives and Daughters” (1864-66) dotyczy losów rodziny wiejskiej i jest uważana za jej najlepszą powieść. Zmarła, zanim zdążyła ją zakończyć.
Oddanie niedoli biedoty, opisywanej w kolejnych utworach oraz zdolności pisarskie pomagały przyspieszyć nie tylko proces reform społecznych, ale sprawiło, że budziła respekt wobec kobiet-pisarzy.
Tłumaczenie: Gosia
źródło: BBC Manchester
Gaskell's Manchester
Rysunki:
1. Portret Elizabeth Gaskell (Central Library, Manchester)
2. Przędzalnia, 1840
3. Kolejka po zupę w kuchni dla prządek, 1862
Niektóre ze znanych utworów Elizabeth Gaskell:
1848 Mary Barton
1853 Cranford
1853 Ruth
1855 North and South
1863 Sylvia's Lovers
1866 Wives and Daughters
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz